Startseite  Fortuna   Gesellschaft  Lokaldichter Franz Schauf  De Kermes

De Kermes

von Franz Schauf geb. 23.10.1922 in Fortuna


geschrieben 1976/77


Wenn de Blädder em Bedelemer Bösch jeel woode dann wor en Fortuna net nur Herbs, sondern für allem Kermeszik! Kermes wor met et schönste Feß em janze Joor. Ob jedenfall ham mir Pute dat su empfunde. Der Jedankejang –Kirmes-Katsteie-Zacheies hät oss jedes Joor neu elektrisiert!

Wat Kermes met Kasteie ze dun hät? Dat es janz efach. Wenn die irste Kermeswage koome feel oss jedes Joor enn dat en Schlenderhan de Kasteie riif sin. Dann joof et für uns kei halde mie. Flök hat sich e Trüppche van 6 oder 7 Mann jebildet un ab jing et. Dä köötze Wäg ging direkt quer durch de Tagebau. Vorbei am große Bandabsetzer direkt an di Kasteieallee. Dat ejentliche Schloß un die weitläufige Anlage loogen jo wiger opp Quaderoth zo. Dä Reiz en dä Saach bestond jo dodren, dat mir vun dr Schull un och vun drheem strengstes Verbot hadde en dr Tagebau ze jonn, un ooch en Schlenderhan loch dr Föschter Pfeil opp dr Lauer. Dobei

woor senden Hungk noch jefierlicher wie dä Föschter selvs! Äver he jalt dä aale Spruch, „Wo ein Wille is da iss auch en Weg!“

Etwa en halv Stund doode die janze Aktion enn dr Kasteieallee dann hadde mir e paar Bäume efilz un trooke widder ab en Richtung Kermesplatz. Dä Transport wor sier enfach. Mir hadde die Kasteie zwesche Hemp un Pullover. Öm dr Buch un öm dr Rögge looge se uns u kunnt jeder fass 5 Pund fott krie.

Einmol sin mr ze e paar Mann net flök jenoog vumm Baum jekumme als dä Föschter Pfeil koom. En halv Stund hät dä onger dä Bäum jestande, hät jeschänk wie ene Rohrspatz, dä Hungk hät jebellt wie domm, äver mir hadde mie Zik wie dä!

Schloß Schlenderhan, wor jo immer für uns e“Märcheland““ Dat loog e su unwirklcih no. Nur e vierdelstündche vom Dörp fott, e paar Mintte Angs, , durch e Loch em Zaun jezwängk un schon looge die weite Parks, dat herrliche Schloß, , oder wat noch unproblematischer woor, die Koppele met de schöönste jonge Rennpääd für einem.

Äver en dr Kermeszek hadde mr angere Sorje.

Die Zik bis Kermessamstag jing flök eröm. Die kleen Puute un die Jugendliche hadde am Kirmesplatz ihre Spass un die Erwachsene hadde mächtig ze dunn!!

Dat Kermesjeloog moot jebildet werde, dä Zacheies moot jemaat wääde, dat janze Dörp wor am suabermaache un am backe. Der Pastuur moot sing aal Fessdagsprädig neu oppmöbele, die Fraulück wudde all noch flök e neu Kleid han, die Puute un Poschte hadde ihr Surg ze e paar Jrosche ze kumme un die aal Jungfraue daate schauernd dodraan wie viel en dänne Daag widder vun andere! – jesündig wööd!

Samstaagsovends beim Aanbruch dr Donkelheit troof sich die janze Dorfjugend, un all die die em Häze jong jebleffe woore vürm Casino. Natürlich wor och die Bergmannskapell do uns u jing et met Musik tätärä op die Jachd no däm Zacheies.

Die Schaffaans bei dem Theater, met Aanolds Hein an dr Spetz hadde at düchtich jetank un woore en dä richtige ussjelossene Stimmung. Üverall wood jefroozelt un gelaach uns u koom

dann endlich dä Zoch en Bewegung. Vürwek paar Mann vom Kermesjeloch, dann die Kapell und anschließend die janze Puute un alles wat Bein hat met Fackele, Laternche oder bloß su uss Spass an dr Freud öm drbei ze sinn.


Med däm Akt wor jo die Kirmes offiziel eröffnet, jetz felde nur noch dä Zacheies dann könnt et lossjonn! Mir wusste jo alle Mann janz jenau datt wi all Joor die Frau Mondt med vill Möh un Fleiß ne aale Aazog met Struuh ussjestopp hat, ne Kopp uss Lappe zojeschnedde, en Fasteloovendsnaas un enen Hoot droppjesatz, wisse Hängscher un sujar Strümp un Schooh draajemaat hat uns u enen feine Zacheies fabriziert hat. Mir wooste ooch jenau wo dä Zacheies looch. Jedes Joor wurd dä Zacheies en die Grönanlaage bei dr Kirch verstekk äver deswäge dät doch jeder als mööte mr an de unmöchliste Stelle no däm Zacheies söke. Dä Spass nom immer mi zo uns u wore mir endlich an Ort un Stell.


Alles woor Stel uns oh erwartungsvoll en die Grönanlage als Arnolds Hein reef „Zacheies hess du doo?“, „Zacheies komm, mir wulle Kermes fiere!“ – Nix!

„Weest ihr wat Kenger“ sät Hein „mir roofe all zesamme, mich alleen hürt dä net“. Dat wor jenau dat richtige für die Pute.

Med Begeisterung gröhlde alles durenander. „Zacheies bess du doo“ sujaar die janz kleen Dötzje, die beim Pappa opp dr Scholder soosse reefe oppjeräg „Heies bett tu doo?“


Endlich wor Zacheies wach. En dö Bösch rekelte sich un kümde jet. Dann hurd mr et janz jenau. „Wat es he loss? Wat maat ihr für e Jedööns? Lott mich doch jefällichs en Rouh ich ben möd un well schloofe!“

Äver do hat Zacheies net met dä Pänz jerechnet! Dat grölte un quikte durenanger wie söns ejet un et joof kein Roh, mi bis Zacheies zojoof dat en Fortuna Kermes sinn süt! Äver dann jing et loss! Die Musik füreweg un dann koome die Kinder met ihre Fackele un Latänche un üverall, wie esu ene Jeestebock, soch mer dr Zacheiesdräger, Thelens Pitterche, met däm Zacheies erömsprende.

An jeder Eck, an jeder Dür wood hä häzlich begrös, wood avjeknutsch un natürlich wor jedem klar, dat dä Zacheies vill Doosch hat. Dä Empfang em Saal wor noch großartiger. Dä Zacheies jing vun Hand ze Hand, Vill Fraue wudde met imm danze un et joof kenn Rouh bis se sich avjetobt hadde, dann soß Zacheies do am Desch wo Pitterche att en janze Zik unger emm Desch loog.


Soontags fröh noo däm feierliche Hochamt uss Anlaß vun d Kirchweih, jing dä jroße

Umzoch dorch et Dörp u nopp em Kermesplatz woode die Bude un de Kareselche oppjemaat. Schon Medaags koome janze Schaare Kermesjäss aajewalz, froße dr Verwandschaff de Hoore vum Kopp un noome Revanche!


„Schüß Jesocks – joot dat er fott sitt“ hät Klein-Greetche ens uss ierlichem Häze jesaat imm hät sich mancher Jassjeber aanjeschlosse. Drei Dag jing die Feierei, irter hadden se die Naas nie voll! Em groose Kermeszelt u nopp däm Fessplatz wor allerhand loss. Beim Danz jov et öfter ens en Klopperei wenn fremde

Bengels dä Fortuna Mädche schöne Auge maache däten. Mengem Broder Justav ess bei sueiner Jelägenheit ens e Bierglas opp e Aug jeflooge. Dobei wor hä nur Zuschauer wie sich zwei andere ver klopp han!

Uss Bliekem koom dr billige Jacob med sengen Jlücksrad Kröömche.Hät der Kääl e Jedöns jemaat wenn enns einer dr „Haupjewinn“ Kräät. Dann hät hä die Bimmel baal avjeresse un hät jebröllt, „Leute ihr seet et, su jeet et bem billige Jacob zo! Ene jrosche et Loos un für 5 Mark schleppt er Heem, ich muß jo Pleite jonn!“

Wenn die Kundschaff dann Bloot jeleckt hat joof et fass bloss noch Niete. Jacob hät dann janitt mi laut geschreit äver se Sprüchje „Dat war daneben da muß dr Jacob von leben.“, kunnt dä Blatsch sich doch nitt verkneifen. An dr Schiffschaukel dröhnte uss em Orjelwaage der Florentiner-Marsch und dä hölzerne Kappelmeister schweng janz enerjisch sei Taktstöckche. Die miezte Kettenkareselcher wore jo schon met Elektromotor äver av un zo koom och noch e woo de Kenger ovve em Kreis leefe und at Karreselche drie dätte. Wä 5x jedriet hat dorf eimol fahre.

Ming Geschwister han mir off verzallt, dat ich als janz kleine Krott zo menger öm 2 Joor jöngere Nichte jesaat han:“Jetz jon ich opp et Kareselche Kät, dann kannst de ens sinn wi denge Onkel reitekann!“. Die jonge Männer stunde öm de Lukas eröm un däte met ihre Kräfte prahle. Med lautem Hallo wurd Beifall jezollt wenn dä Lukas opp eimol bis offehin flog un noch lauter wood jegröölt un jelaach wenn et einer net schaffe dät! Wööd wie „Schlappschwanz“ un „Großfress“ woren dann ze hüre.

Meng Mamm wor en dä Kermesdaag ständig en „Arlarmbereitschaft“. Ener von oss wor immer opp „Spähtrupp“ avkommandiert wenn Bapp ongerwägens wor. Se hat ze gruße Scheeß drfür dat Bapp besoffe heim kumme künnt.

Die jong Pooschte un Männer däten sich Kirmes besonders jän ene Jucks druss maache ene besoffe ze mache. Äver dat ärme Schwein hat dann nix ze laache. Ich kann mich noch janau erinnere wie am 2. Kermesdag ens ene Kumpel uss dr Bahnhofstrß stundenlang sternhagelblau en ener Schuppkaar durch et Dörp jefahre wood. Bis die dän drheem avjeliffert hatte wuss mr allerdings net mi wä am besoffenste wor. Mindestens 50 Pute trooks hengerhär dat wor ene kleine Ömzug für sich. Dä Epfang aan dr Huusdür woor net jrad freundlich!


Ende